wspomnienia polskiego marynarza, więźnia obozu koncentracyjnego Stutthof
Franciszka Wysockiego

wspomnienia polskiego marynarza, więźnia obozu koncentracyjnego Stutthof
Franciszka Wysockiego

Relacje Polski z sąsiadami nadal stanowią wyzwanie – na wschodzie agresywna i zapatrzona w przeszłość Rosja, na zachodzie ta część państw UE, które zachowują się tak, jakby zupełnie chciały zapomnieć o przeszłości – pisze Roger MOORHOUSE

Cykl „Preludium Wolności” jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Fundacji Ośrodka KARTA. Utwór powstał w ramach zlecania przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów zadań w zakresie wsparcia Polonii i Polaków za granicą w 2020 roku. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji i o posiadaczach praw.

Sto lat temu zdarzył się wielki militarny sukces, ale także zbiorowa odpowiedź na pytanie o Polskę. Półtoraroczna Rzeczpospolita nie zdążyła
dojrzeć, a już na szalę postawiony został cały byt Narodu. Zwycięstwo określiło charakter tożsamości: Polacy masowo opowiedzieli się za niepodległością,
a przeciw totalnej ideologii; powstrzymali napór bolszewizmu.

Trzydzieści lat temu zlikwidowano Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPiW). Mieszczące się przy ulicy Mysiej w Warszawie „Ministerstwo Prawdy” przez blisko pół wieku kształtowało obraz kultury polskiej – „opieką” państwa próbowało objąć wszystkie wytwory twórczej aktywności człowieka, w konsekwencji czego także na naklejkach na chleb znajdowano numer cenzorski.

Popularną pieśń „biesiadną” – Sto lat, sto lat… – śpiewamy od dawna, jak Polska długa i szeroka przy każdej okazji, lub zgoła bez okazji i potrzeby. Jednak w Roku Pańskim 2018 nabiera ona wyjątkowej aktualności. Bo choć nie ma wśród nas nikogo, kto by mógł nastroje tamtych dni pamiętać, to przypominanie i podkreślanie wagi wydarzeń z jesieni roku 1918 zasługuje na pamięć bardziej niż wiele innych. Bo przecież tamto odrodzenie, zaledwie kilkanaście lat wcześniej pozostawało w sferze marzeń, było snem tylko i to snem nielicznych.

Zapewne wielu z Was słyszało o Joannie d’Arc, ale czy ktokolwiek słyszał o najpotężniejszej i najgroźniejszej kobiecie Średniowiecza – Świętosławie?

Oryginał tego listu znajduje się w rękopisach w Bibliotece Czartoryskich, nr 393, polskie tłumaczenie Ludwika Kubali jest w książce „Wojny Duńskie i Pokój Oliwski”, Lwów 1922, s. 168-169.