W sobotę 13 listopada 1999 r. w Kopenhadze odbył się zjazd duńskich organizacji polonijnych na którym nastąpiło formalne połączenie dwóch organizacji krajowych Kongresu i Rady Polonii Duńskiej. W ten sposób powstała nowa organizacja pod nazwą Federacja organizacji polskich i polsko-duńskich w Danii „Polonia” – jedna wspólna reprezentacja Polonii Duńskiej. Zjazd zaszczycili swoją obecnością m.in. ambasador Jan Górecki i konsul Danuta Bolimowska, przedstawiciele Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią MSZ. W zjeździe uczestniczyło ponad 40 delegatów. Wybrano Zarząd Federacji: przewodniczący Roman Śmigielski, wiceprzewodniczący Cezary Szwebs, sekretarz Katarzyna Guldager, sekretarz Torsten Elsvor, skarbnik Dariusz Jaroszewski, członkowie Bent Ole Hansen oraz Tomasz Byczyński.
Dziękując za wybór, nowo wybrany przewodniczący powiedział m.in.: „Poprzez integrację w społeczeństwie duńskim możemy dbać o dobre imię Polski i Polaków, promować Polskę, a szczególnie integrację Polski ze strukturami europejskimi. Dania była jednym z pierwszych krajów, które ratyfikowały przyjęcie Polski do NATO. Mam nadzieję, że podobnie będzie z ratyfikacją przyjęcia Polski do Unii Europejskiej i że my możemy mieć w tym (choć drobny) udział. Nie możemy zapominać też o naszych tradycjach. Przybyłe do Danii przed ponad stu laty dziewczęta z Galicji (w ramach tzw. emigracji buraczanej) swoją ciężką pracą, pracowitością i skromnością, wyrobiły Polakom w Danii dobrą opinię. Stoi przed nami ważne zadanie utrzymania i umocnienia tej opinii.”
Roman Śmigielski był przewodniczącym Federacji przez 10 lat, później przez dwa lata funkcję tę sprawował Marek Kozoń z Aalborga, przez następnych osiem lat Lidia Szuster z Næstved, a od marca 2019 r. przewodniczącą Federacji jest Bogumiła Głos-Bojarska z Kopenhagi.
Kilka przykładów działalności Federacji w ostatnich 20 latach:
- Impreza na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w maju 2000 r. pt. „Polacy w kulturze Danii”, obejmująca wystawy malarstwa, rzeźby i fotografii, przedstawienia teatralne, spotkania literackie, koncerty;
- Seminaria dla polskich nauczycieli i samorządowców zorganizowane wspólnie z Towarzystwem Krzewienia Oświaty Polskiej w Danii, które zostały sfinansowane przez Fundusz Demokracji przy duńskim MSZ;
- Debata panelowa w listopadzie 2002 r. o rozszerzeniu Unii Europejskiej z udziałem duńskich polityków;
- Stoisko promujące Polskę w czasie szczytu Unii Europejskiej w Kopenhadze w dniach 11-12 grudnia 2002 r.;
- Federacja, jako jedyna organizacja etniczna z Danii zaangażowała się w kształtowanie nowej polityki dotyczącej integracji cudzoziemców na rynku pracy w Unii Europejskiej w ramach dużego unijnego projektu Equal pod nazwą Vasco da Gama;
- Dzięki poparciu Konsulatu Federacja wydała książkę prof. Edwarda Zarudzkiego pt. „Polegli za Polskę. Polscy i brytyjscy lotnicy na cmentarzach duńskich”;
- Coroczne spotkania na cmentarzu w Slaglille – organizowane wspólnie ze Związkiem Polskim w Næstved – dla uczczenia rodziny Christensen i polskiej załogi Halifaxa RAF-u, którzy zginęli w katastrofie lotniczej w 1943 r.;
- Wystawa fotograficzna „Dzisiejsza Polska – województwo opolskie” pokazana w największych duńskich miastach i w Muzeum Izba Polska w Taagerup (we współpracy ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska”, oddział w Opolu);
- Koncert i wystawa pod hasłem „Witamy Polskę w UE” z okazji wstąpienia Polski do Unii Europejskiej w ratuszu gminy Frederiksberg 1 maja 2004. Fragmenty tej imprezy pokazał główny duński dziennik telewizyjny TV-avisen;
- Przedstawiciele Federacji brali udział w wielu duńskich programach telewizyjnych np. z okazji wstąpienia Polski do UE czy katastrofy smoleńskiej, a nawet w programie rozrywkowym „Den 11. time” Mads mod Polen (maj 2007 r.);
- Współpraca przy wydaniu płyty CD Ewy Marii Jensen z polskimi kolędami po duńsku;
- Współpraca ze Związkiem Polaków w Sønderborgu, przy uroczystych obchodach 350. rocznicy pobytu w Danii wojsk polskich pod dowództwem hetmana Stefana Czarnieckiego (grudzień 2008);
- Uroczystość z okazji setnej rocznicy przyjazdu św. Urszuli Ledóchowskiej do Danii (listopad 2015);
Bardzo ważną kwestią dla spraw polskich jest wizerunek naszego kraju. W duńskich mass mediach pojawiały się krzywdzące opinie na temat Polski i Polaków. Federacja zawsze broniła dobrego imienia naszej Ojczyzny i Rodaków. Wielokrotnie organizacja musiała reagować na używane sformułowanie „polskie obozy koncentracyjne”. Za każdym razem, po takiej interwencji, sformułowanie to było usuwane, a redakcje gazet wyrażały w stosunku do Federacji ubolewania z tego powodu.
I Zjazd Federacji w 1999 r. uchwalił, że kwartalnik „Informator Polski” będzie organem Federacji. Od tego czasu ukazało się blisko 100 numerów kwartalnika, który przez postronnych obserwatorów uważany jest za jedno z lepszych czasopism polonijnych.
Archiwa Federacji z lat 1999-2009 w formie cyfrowej są dostępne na stronie internetowej Archiwum Królewskiego (Rigsarkivet).
Działania Federacji na rzecz integracji środowiska polonijnego zostały dostrzeżone nie tylko w Danii. Dowodem tego jest fakt wybrania przewodniczącego Federacji, obecnego honorowego przewodniczącego, na: sekretarza generalnego Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, na przewodniczącego jury konkursu „Być Polakiem” oraz na przewodniczącego Komisji Rewizyjnej Rady Polonii Świata.
IP 108-109 2020
