Kamień runiczny w Wolinie

Ponieważ nikt w Wolinie nie był w stanie powiedzieć, co runiczny napis na kamieniu oznacza, redakcja „Informatora Polskiego” zwróciła się do pani Lisbeth Imer, badaczki i runologa z Duńskiego Muzeum Narodowego. Pani Lisbeth Imer przysłała nam zarówno poniżej zamieszczoną transkrypcję, tłumaczenie tekstu na współczesny język duński jak i to wytłumaczenie: „Kamień runiczny w Wolinie został zrobiony mniej więcej cztery lata temu przez artystę i samouka, jeśli chodzi o runy, p. Erika Sandquista. Wykonał on wiele różnych kamieni runicznych - jakieś 60-70 sztuk - w całej Europie, a do tego tekstu otrzymał pomoc od lektora i badacza nazw p. Michaela Lerche Nielsena z Uniwersytetu Kopenhaskiego”.

Wiele wskazuje na to, że pierwszy król, który panował nad całą Danią, zmarł w Wolinie w roku 986. Dlatego też jeszcze przed kilkoma laty można było w Wolinie zobaczyć kamień, na którym widniał napis po duńsku i polsku pisany za pomocą liter przypominających runy:

Den danske konge Harald Blåtand døde i Wolin i år 986.

Król duński Harald Sinozęby zmarł w Wolinie w 986 roku.

Kamień ten postawiono w 1993 r. 1 sierpnia 2014 r., podczas uroczystego otwarcia XX Jubileuszowego Festiwalu Słowian i Wikingów, zastąpiono go „prawdziwym” kamieniem runicznym, tzn. wyglądającym tak, jak wyglądały kamienie runiczne przed tysiącem lat.

Nowy kamień w Wolinie jest wykonany w tym samym stylu co kamień w Jelling, którego podobizna znajduje się na pierwszej stronie duńskich paszportów i który jest nazywany „metryką chrztu Danii”. Napis jest utrzymany w stylu pierwotnym i napisany duńskim językiem runicznym. Runy te widać na fotografii, a poniżej zamieszczamy transkrypcję znaków, której używa się pracując z duńskim językiem runicznym:

aftiR : haralt
kunuk : i : tanmarku
sun : kurm : stanta :
stain : sasi : þrikiaR
a : iumsburk : baþu
kaurua : kubl : þausi
airikR : in : rauþi : hiu

W polskim tłumaczeniu oznacza to:

Ku chwale Haralda,
króla Danii,
syna Gorma, wzniesiono
ten kamień. Panowie
z Jomsborga kazali
wykonać ten pomnik.
Wykuł go Eryk Czerwony.

 

Bent Christensen i Roman Śmigielski

IP 100 2018

 

Poniżej fotografia starego kamienia

Udostępnij artykuł:

Facebook
Twitter

Warto przeczytać

Sztuczna inteligencja (SI)

Poniższy artykuł został napisany przez sztuczną inteligencję. Redakcja Informatora Polskiego sformułowała pytania a sztuczna inteligencja (https://chat.openai.com) na nie odpowiedziała.

DANIA Tu mieszka spokój

Dania jest w moim życiu miejscem magicznym, do którego entuzjastyczne powracam, w którym czuję się jak w domu, o którym często myślę i które mnie inspiruje. Chciałabym, żeby zainteresowała także was… Marzy mi się przeflancowanie na nasz grunt pozytywnego konotowania wspólnotowości, umiejętności współdziałania praktykowanej w ćwiczeniach codzienności, zbliżona do duńskiej umiejętność prowadzenia publicznej debaty, kultura konsensusu, a nade wszystko odnalezienie również i przez nas tego, co jest najważniejszym zasobem naturalnym, prawdziwym złotem Duńczyków – zaufania społecznego.

(Sylwia Izabela Schab – fragment wstępu do książki „DANIA Tu mieszka spokój”.)

Uroczystości na wyspie Møn

5 maja 2023 r., w 78. rocznicę wydarzeń, które miały miejsce w dniu wyzwolenia Danii 5 maja 1945, w porcie Klintholm upamiętniono ocalałych i zmarłych więźniów obozu w Stutthof oraz Duńczyków, którzy im pomogli.
W ceremonii w Klintholm wzięli m.in. udział Ambasador RP Antoni Fałkowski, Burmistrz gminy Vordingborg Mikael Smed, przedstawiciele miejscowej ludności, potomkowie byłych więźniów, reprezentanci duńskich organizacji polonijnych.
Po złożeniu kwiatów głos zabrał Ambasador RP oraz Burmistrz gminy Vordingborg. Organizatorka uroczystości Lidia Szuster, przewodnicząca Związku Polsko-Duńskiego w Næstved; odczytała list skierowany do uczestników od Muzeum Obozu Stutthof.